Parametrami, które są najbardziej odczuwalne w trakcie podróży komunikacyjnych, a jednocześnie wpływają na bezpieczeństwo ruchu drogowego (BRD) są: koleiny, równość oraz przyczepność podczas hamowania (właściwości przeciwpoślizgowe). Głównym winowajcą powstawania kolein oraz nierówności na drogach są przeładowane pojazdy ciężkie.
Program ochrony dróg
Narzędziem, które w prosty i skuteczny sposób pozwala walczyć ze zjawiskiem przeciążonych pojazdów jest inteligentny system wagowej preselekcji pojazdów. Składa się on m.in. z wagi dynamicznej (czujnika bądź platformy wagowej), kamer wideo rejestrujących zdarzenia, kamer do identyfikacji pojazdu poprzez rozpoznawania tablic rejestracyjnych, tablic zmiennej treści oraz szaf sterujących. Ważne jest aby system ograniczył liczbę przeciążonych samochodów. Dzięki temu zostanie wydłużona żywotność polskich dróg, wzrośnie bezpieczeństwo jazdy. GDDKiA poza budową i utrzymaniem dróg krajowych zajmuje się także budową miejsc preselekcji pojazdów na drogach krajowych. "Wagi ważna sprawa - partnerstwo dla ochrony dróg" to program mający na celu m. in. instalację systemów preselekcyjnego ważenia pojazdów w ruchu. GDDKiA chce w ten sposób eliminować przeciążone pojazdy, które niszczą drogi.
Jak to działa?
Kiedy po czujnikach umieszczonych w jezdni przejeżdża nadmiernie obciążony pojazd, system rejestruje informacje o nacisku każdej z osi i o jego masie całkowitej. Umieszczona nad jezdnią kamera wykonuje zdjęcie pojazdu i jego tablicy rejestracyjnej. Jeśli parametry są większe od dopuszczalnych, na tablicy znaków zmiennej treści pojawia się numer tablicy rejestracyjnej z informacją o przekroczonych naciskach, przekroczonej długości pojazdu lub prędkości w zależności od tego, do czego waga preselekcyjnego ważenia została przystosowana. Informacja o przekroczeniu dopuszczalnych wartości trafia w tym samym momencie do inspektorów transportu drogowego, którzy zatrzymują ciężarówkę i ważą ją na wadze stacjonarnej. Jeśli przeciążenie pojazdu zostanie potwierdzone, nakładane są kary. Kwoty uzyskane z mandatów zasilają Krajowy Fundusz Drogowy, czyli pieniądze przeznaczane są na odnowę dróg.
54 miejsca w kraju
Preselekcyjny system ważenia pojazdów wprowadzany jest we wszystkich regionach kraju. Obecnie na drogach zarządzanych przez GDDKiA są już 54 takie miejsca.
Na przykład na Opolszczyźnie wagi działają w pięciu miejscach. Pierwsze pojawiły się na krajowej jedenastce w okolicach Byczyny ponad 10 lat temu. Pod koniec 2010 roku podobne, choć już dużo nowocześniejsze urządzenia, opolski oddział zainstalował w okolicy Grodźca przy okazji rozbudowy odcinka DK46 pomiędzy Opolem a Częstochową. Stanowiska preselekcyjne pod Grodźcem są oddalone od siebie o około 1,8 km, a punkt kontroli umieszczono na wyremontowanym parkingu dokładnie pomiędzy nimi. Kolejne dwie instalacje do preselekcyjnego ważenia pojazdów pojawiły się w 2011 roku na obwodnicy Opola oraz na obwodnica Osowca na drodze krajowej nr 45. W roku 2012 powstała piąta lokalizacja w Suchej na DK 94.
Preselekcyjny systemu ważenia pojazdów prowadzony jest także w Wielkopolsce. Obecnie działa 8 punktów ważenia pojazdów, planuje się budowę 5 kolejnych. System używany jest na drogach: S11 na Zachodniej Obwodnicy Poznania odc. od autostrady do drogi krajowej 92, S5 odc. Gniezno-Poznań oraz na następujących drogach krajowych: 10, 11, 15, 32 i 92.
